Apothekers: ‘Alarmerend medicijntekort dreigt’

Steeds meer medicijnen zijn in Nederland niet leverbaar. In 2015 waren 625 verschillende geneesmiddelen tijdelijk niet beschikbaar – een stijging van bijna 50 procent ten opzichte van 2013. Toen waren 426 medicijnen tijdelijk niet leverbaar. Dat meldt Apothekersorganisatie KNMP.

“Het is helaas de dagelijkse praktijk dat de apotheker ‘nee’ moet verkopen,” stelt KNMP-voorzitter Gerben Klein Nulent. “Tot nu toe lost de apotheker het meestal op voor de patiënt, maar je moet er niet aan denken dat het misgaat. Dan zijn de maatschappelijke gevolgen niet te overzien.”

Antibiotica

In 2015 waren er met name problemen met de levering van antibiotica. Dat heeft als risico dat patiënten resistent kunnen worden. Normaal gesproken krijgen patiënten een antibioticum toegediend dat alleen een specifieke bacterie kan doden. Als dat middel niet voorhanden is, dan moet de zieke overstappen op een soort die meerdere typen bacteriën kan doden. Bacteriën in het lichaam worden daardoor sneller ongevoelig voor antibiotica. Dit maakt de bestrijding van infecties moeilijker.

Nederland onaantrekkelijke afzetmarkt voor geneesmiddelen

Productieproblemen of een plotseling toegenomen vraag zijn meestal oorzaken van tijdelijke tekorten. Definitieve tekorten hebben in 70 procent van de gevallen een economische achtergrond. Voor farmaceutische bedrijven is het niet altijd aantrekkelijk om goedkope medicijnen voor de kleine Nederlandse markt te produceren. “Relatief goedkope en gangbare geneesmiddelen gaan van de Nederlandse markt, omdat de prijzen voor geneesmiddelen in Nederland zo laag zijn,” aldus de KNMP. “Nederland is mede door het lage inwonertal en de lage geneesmiddelenconsumptie een relatief oninteressant afzetgebied.”

Leveringsproblemen tijdig melden

De organisatie pleit er onder meer voor om fabrikanten te verplichten om potentiële leveringsproblemen tijdig te melden. Dat geeft apothekers meer tijd om naar alternatieven te zoeken.

Ook wil de KNMP dat de overheid optreedt als een tekort dreigt. Bovendien zouden de kosten daarvan bij zorgverzekeraars of fabrikanten neergelegd moeten kunnen worden. Verder zouden apothekers de vrijheid moeten krijgen om patiënten het beste alternatief aan te bieden, zonder dat dit financiële gevolgen heeft voor de patiënt of de apotheker.

Zorgelijk

Vorige week werd bekend dat schildklierpatiënten die het middel Thyrax gebruiken tijdelijk moeten overstappen op een ander, vergelijkbaar medicijn, omdat de Thyrax Duotab-tabletten die ze gebruiken op raken. De producent is verhuisd en heeft de voorraad niet op orde.

In augustus vorig jaar bleek dat het antibioticum Penidural komende jaren niet leverbaar is. Artsen schreven dat middel onder meer voor bij huidontstekingen en longontsteking. In oktober kwam minister Schippers met zorgverzekeraars tot de oplossing dat het middel zolang nodig uit het buitenland gehaald kon worden.

“Het komt in de apotheek dagelijks voor dat een middel niet leverbaar is,” vervolgt Klein Nulent. Tot nu toe is het steeds gelukt met kunst- en vliegwerk ergens een vervangend middel vandaan te halen. Maar we moeten er niet aan denken dat dit echt misgaat. Dan is de maatschappelijke schade enorm.”

Voor zover bekend is er geen tekort aan pijnstillers zoals Tramadol.